Geçen yıl 7,5 milyar lira civarında olan tarımsal destek miktarı, bu yıl yaklaşık yüzde 20 artışla 8 milyar 975 milyon liraya ulaşacak. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkililerinden aldığı bilgiye göre, Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından kabul edilen ve Bakanlar Kurulu’nda imzalanarak Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek tarımsal desteklerde bu yıl yüzde 20 civarında artış görülecek. Buna göre, 2012 yılında yaklaşık 7,5 milyar lira olarak gerçekleşen tarım destekleri, 2013′te yaklaşık yüzde 20 artışla 8 milyar 975 milyon liraya yükselecek.
Bu yıl fark ödemesi destekleri, kilogram başına kütlü pamuk için 46 kuruştan 50 kuruşa, aspir için 40 kuruştan 45 kuruşa ve zeytinyağı içinse 50 kuruştan 60 kuruşa yükseltildi. Öte yandan diğer ürünlere ödenecek destekler aynı kaldı. Bu kapsamda Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere yapılacak alan bazlı desteklerin birçoğunda artışa gidildi. Geçen yıl peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanlar için çiftçilere dekar başına yapılan 2,7 lira mazot desteği bu yıl 2,9 lira, 3,7 lira olan gübre desteği 4 lira olacak. Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve alanları için dekar başına 4 lira olan mazot desteği 4,3 liraya, 5 lira olan gübre desteği 5,5 liraya çıkarılırken, yağlı tohumlu bitkiler ve endüstri bitkileri için dekar başına 6,4 lira olan mazot desteği 7 lira, yine 6,3 lira olan gübre desteği de 7 lira olarak verilecek. Toprak analizi için dekar başına 2,5 liralık destek ödemesi yapılacak.
Organik tarıma destek arttı
Öte yandan alan bazlı destekler kapsamında Organik Tarım Bilgi Sistemi’ne kayıtlı organik tarım yapan çiftçilere destekleme ödemesi yapılacak. Bu çerçevede, meyve ve sebzede organik tarım desteği dekar başına 35 liradan 50 liraya yükseltilirken, tarla bitkilerinde organik tarım desteği dekar başına 10 lira olarak kaldı. Hayvancılık, arıcılık ve su ürünlerinde organik tarım desteği, alınan desteğe yüzde 50 ilave olarak belirlendi. İyi tarım uygulamalarına yönelik destekler ise geçen yılla aynı kaldı. Bu kapsamda sebze ve meyvede iyi tarım uygulamalarına dekar başına geçen yıl olduğu gibi 25 lira, örtü altı iyi tarım uygulamalarına ise dekar başına 100 lira destek verilecek.
Kuraklık yem bitkisine destek getirdi
Geçen yıl yaşanan kuraklık, yem bitkilerine yönelik desteklerin artırılmasını sağladı. Bu bağlamda yem bitkileri eken çiftçiye, dekar başına sulu yoncada 50 lira, kuru yoncada 30 lira, korungada 40 lira, tek yıllıklarda 35 lira, tek yıllık silajlarda 50 lira, silajlık sulu mısırda 75 lira, silajlık kuru mısırda 35 lira ve yapay çayır ve merada 100 lira destek verilecek. Arıcılık için kovan başına 8 lira, Bombus arısında ise koloni başına 60 lira ödenecek. Su ürünleri yetiştiriciliğinde ise kilogram başına alabalık için 0,65, çipura-levrek için 0,85, yeni türler için 1 lira destek verilecek.
31 metreden büyük balıkçı gemisi için 20 bin lira
“Balıkçı Gemisi Desteği” kapsamında da 12-20 metre arasındaki gemilere 10 bin lira, 21-30 metrelik gemilere 15 bin lira, 31 metreden büyük gemilere de 20 bin lira verilecek. Hayvancılık destekleri kapsamında inek sütünde henüz destek miktarı belirlenmezken, manda, koyun-keçi sütünde geçen yıl 15 kuruş olan litre başına destek miktarı, bu yıl 20 kuruş olacak. Geçen yıl anaç sığır başına 225 lira, anaç manda başına 350 lira, anaç sığır soy kütüğü ilave baş için 60 lira ve etçi ırklar için 350 lira olan destekler bu yıl aynı kaldı. Koyun-keçi başına destek miktarı ise geçen yıl 18 lirayken, bu yıl 20 liraya yükseltildi. Öte yandan büyükbaş besiye 300 lira, damızlığa ayrılan manda yavrusu için de 100 lira ödenecek. İpekböceği yetiştiricilerine kutu başına verilen tohum desteği 30 lira, yaş koza desteği kilogram başına 20 lira olacak. Hayvan hastalıklarıyla mücadele çerçevesinde, hayvan hastalıklarına verilecek tazminatlar da belirlendi. Buna göre, şap ve brucella aşıları için hayvan başına 50 kuruş ile 1,50 lira arasında ödeme yapılacak.
Patatese destek 2 katına çıktı
Yurtiçi sertifikalı tohum kullanım destekleri, dekar başına, buğday ve yonca için 6 lirayken, buğday için 7,5 lira, yonca için 8 lira, arpa, tritikale, yulaf ve çavdar için 4,5 lirayken 6 liraya yükseltildi. Çeltik ve yer fıstığı için destek, geçen yılki gibi dekara 8 lira olurken, nohut, kuru fasulye ve mercimekte 7 liradan 10 liraya çıkarıldı. Destekler, susam, kanola ve aspirde 4 lira, soya için 20 lirada kalırken, patateste 20 liradan 40 liraya, korunga ve fiğde ise 3 liradan 5 liraya yükseltildi. Yurtiçi sertifikalı tohum üretim desteği başlığı altında da destekler verilecek. Buna göre, kilogram başına buğdaya 0,10 kuruş, arpa, tritikale, yulaf, çavdar, patateste 0,08, nohut, kuru fasulye, mercimek, aspir, korunga, fiğde 0,50 kuruş, çeltikte 0,25 kuruş, soyada 0,35 kuruş, yer fıstığında 0,80 kuruş, kanolada 1,20 kuruş, susamda 0,60 kuruş, yoncada ise 1,50 lira olarak belirlendi. Fark ödemesi destekleri, kilogram başına kütlü pamukta 50 kuruş, aspirde 45 kuruş, zeytinyağında 60 kuruş, yağlık ayçiçeğinde 24 kuruş, kanolada 40 kuruş, dane mısırda 4 kuruş, soyada 50 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikalede 5 kuruş, çeltik, kuru fasulye, nohut ve mercimekte 10 kuruş ve çayda 12 kuruş oldu.
Sertifikalı bodur ağaca 350 lira destek
Bu yıl sertifikalı fidan ve fide desteklemesi kapsamında standart bodur ve yarı bodur ağaç türleriyle bahçe tesisi için dekar başına 150 lira, sertifikalı bodur ağaç türlerinden oluşan bahçe tesisleri için 350 lira, sertifikalı yarı bodur ağaçlardan oluşan tesisler için ise 300 lira ödenecek. Standart bağ ve meyve fidanlarıyla bahçe tesisi için dekar başına 100 lira, sertifikalı olanlar için 230 lira; narenciye bahçesinde aşılamayla sertifikalı çeşit değiştirenlere 250 lira, standart zeytinde yağlık çeşitleri ile bahçe tesisi için dekar başına 50 lira, sertifikalı olanlar için 100 lira, virüsten ari standart fidanlara ilave 50 lira, sertifikalı olanlara ilave 100 lira ödenecek. Sertifikalı çilek fidesi için de dekar başına 300 lira destekleme ödemesi yapılacak. Ayrıca işletmelere, çiftlik muhasebe veri ağı için 375 lira, tarımsal yayım ve danışmanlık için 600 lira destek verilecek.
Kaynak: Dünya Gazetesi